احکام عاقله و مقایسه ضمان عاقله با مسئولیت بیمه

thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم انسانی
author کبری اباذری
adviser عبدالحسین رضایی راد حسین آل طاها
Number of pages: First 15 pages
publication year 1392

abstract

ضمان عاقله حکمی شرعی است که براساس آن مسئولیت پرداخت دیه در جنایات خطایی و آن چه در حکم خطاست مثل جنایت کودکان و دیوانه به عهده ی عاقله ی جانی یعنی خویشاوندان ذکور پدری است، نه خود جانی. به نظر می رسد در زمان حاضر، گسترش زندگی اجتماعی و سست شدن مناسبات قومی و خونی و روابط خانوادگی در بدو امر چهره ای نامأنوس بدین حکم بخشیده و آن را به دور از مصالح و حکمت هایی که برای صدور حکمی فقهی یا قانونی لازم است می نمایاند. و همچنین اجرای حکم ضمان عاقله را با مشکلات اجرایی مواجه کرده است. با توجه به اینکه یکی از نکات مهم در قوانین و بخشنامه ها و دستورالعمل ها آن است که قابلیت اجرایی داشته باشند و یکی از عناصر تشکیل دهنده ی این مفهوم، پذیرش آن دستورالعمل از سوی مخاطبان است هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی امکان عمل به احکام ضمان عاقله می باشد. در جهت تحقق این هدف می توان با مطالعه تطبیقی فقه در حقوق معاصر این حکم شرعی حقوق اسلام را در قالب نهاد های مشابه آن تحقق بخشید و عمل شرکت های بیمه در انعقاد قرارداد بیمه مسئولیت مدنی یا مسئولیت دولت در قبال زیان دیده، صندوق دیات یا صندوق تأمین خسارات بدنی و همچنین شکل گیری صنعت تکافل در ایران را به عنوان جایگزین های نهاد عاقله مطرح کرد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

ضمان عاقله

مطالب مورد بحث در این رساله عبارتست از :ضمان عاقله در فقه امامیه، ضم عقدی، قهری، وجه تسمیه عاقله، عاقله و عصبه، پدر و پسر عاقله اند؟ کسانی که از عاقله خارجند، عاقله مسوول پرداخت دیه چه جنایتی است ؟ ضمان عاقله حکمی است تکلیفی یا وضعی ؟ برخی از احکام ضمان عاقله، مسوولیت عاقله در جراحتها، آیا در ضمان عاقله غنا معتبر است ؟ نحوه توزیع دیه بر عاقله، آیا توزیع به حاضر اختصاص دارد؟ آیا خویشاوند ابوینی ...

بررسی دیدگاه های مختلف در ضمان عاقله

دیدگاه های مختلفی در طرح و اجرای ضمان عاقله مطرح شده است. عده ای به لحاظ شرایط زمانی در صدر اسلام و تغییر ویژگی ها و خصوصیات آن، در زمان حاضر حکم ضمان عاقله را منتفی می دانند. هر چند در تمام این نظرات به اصل وجود این حکم در احکام اسلامی اذعان شده است. اما بررسی ابعاد و زوایای این حکم و شرایط و خصوصیات آن نشان می دهد: الف- در صورت تبیین کامل و صحیح ابعاد مختلف حکم ضمان عاقله، دیدگاههای مختلف روش...

full text

ضمان عاقله از دو منظر توجیهی و انتقادی

ضمان عاقله در نظام قبیله ای عرب رایج بود و پس از آن که اسلام در جزیره العرب ظهور کرد با ایجاد تغییراتی آن را مورد تایید و امضا قرار داد ضمان عاقله حکمی متناسب با شرایط عشیرگی و نظام قبیلگی است مواد 305 تا 314 قانون مجازات اسلامی در بردارنده احکام مربوط به ضمان عاقله است مفاد این مواد در نشستهای قضایی قوه قضاییه در سراسر کشور به طور مکرر مورد تبادل نظر واقع گردیده است این قاعده همچنین از دو دید...

full text

زمان عاقله

مواد 305 تا 314 قانون مجازات اسلامی به " عاقله" اختصاص یافته است: تعریف عاقله، مسئولیت پرداخت دیه قتل خطای محض توسط عاقله، مواردی که دیه بر عهده ی عاقله مستقر خواهد شد و... . این که چرا باید " عاقله" عهده دار پرداخت چنین دیه ای باشد سؤالی است که پس از تصویب قانون مجازات مطرح شد. محور اصلی بحث در این نوشته، به جای پرداختن به استدلال طرفین و بررسی دیدگاه موافقان و مخالفانِ " ضمان عاقله"، عبارت است...

full text

بررسی دیدگاه های مختلف در ضمان عاقله

full text

بررسی فقهی و حقوقی عاقله

یکی از مباحث قابل توجه در حقوق اسلامی، مسئله عاقله و مسئولیت آن در پرداخت دیه است. عاقله از ماده عقل به معنای منع و بازداشتن است و در اصطلاح به افرادی می‌گویند که بار پرداخت دیه را به جای جانی بر عهده می‌گیرند و این افراد بستگان ذکور نسبی پدر و مادری، یا پدری به ترتیب طبقات ارث به طوری که همه کسانی که حین الفوت می‌تواند ارث ببرند به صورت مساوی عهده دار پرداخت دیه خواهند بود. ضمان یا مسئولیت ع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم انسانی

Keywords

ضمان عاقله

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com